Apse Nedir?
İnsan vücudunun her noktasında çeşitli mikroplar tarafından çok değişik düzeylerde iltihaplanma meydana gelebilir. İltihap başladığı anda vücutta bir reaksiyon daha doğrusu bu mikropları yok etme amaçlı savaş başlar. Eğer bu savaşta vücuttaki akyuvarlar baskın gelirse mikropları öldürür ve iltihap ilerleyemeden gerileyip iyileşir. Ancak mikroplar agresif tipteyse onlar güçlü gelir ve iltihabın düzeyi giderek artar ve apse oluşur.
NEDEN OLUR?
Genel anlamda tarif etmek gerekirse; olmaması gereken vücut alanına mikrop girmesi sonucu doku içinde cerahat birikmesidir. Bölgelere göre çok değişebilmektedir. Mesela tırnak batmasında temel sebep tırnağın doku içine ilerlemesi, dişteki iltihaplanmanın nedeni çürük diş, kuyruk sokumundaki ise deri altındaki kıl yumağıdır. Bunun gibi her bölgede farklı sebeplerle olabilir. Bu şekilde mikrobun o alana gelmesi bir çok yolla olabilir.
- Delik veya yaralanma ile derinin tünlüğünün bozulması yani bakterinin direk bulaşması
- Kan yoluyla herhangi bir yerden gelmesi
- Lenf (beyaz kan) yoluyla gelmesi.
En sık sebep yaralanma, delinme veya bunlara benzer şekilde oluşandır. Diğer kan ve lenf yoluyla olan bulama daha çok organ ve derin dokularda görülen apselerin sebebi olarak karşımıza çıkar.
NASIL ANLAŞILIR
Ağrı; Tedavi edilinceye kadar giderek artar
Şişlik; ağrı gibidir tedavinin başlamasına veya patlayana kadar şişlik te giderek büyür
Kızarıklık; vücudun sorunu iyileştirmek için fazla kan getirmesindendir.
Ateş (bölgesel ve genel) ; önceleri sadece o bölgede iken giderek ilerle ve vücut ateşi yükselmeye başlar.
Teşhis genellikle muayene ile konur. Derin dokularda özellikle anüs yakınlarındakiler bağırsağa yakın bölgede olanların kesin teşhisi için ultrason, anal ultraso veya MR gibi ileri tetkikler gerekebilir.
APSE TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Diş apsesi gibi özel durumlar dışında yaklaşım genellikle aynıdır. Bir veya ağır olgularda 2- antibiotik başlanır ve mümkün olan en kısa sürede boşaltılması planlanır. Diş hekimleri boşaltmadan sadece antibiyotik verip takip ederler, sorun düzeldiğinde dişe müdahale ederler. Akciğer, karaciğer, beyin gibi organlara yaklaşım çok daha farklıdır..
Drenaj Nedir, Ne İşe Yarar?
Vücut dışına yakın bölgelerdeki (kıl dönmesi, makat, deri altı gibi) apseler hemen boşaltılarak tedavi edilir. Boşaltma işlemi yani drenaj olabildiğince geniş yapılmalıdır. Dar alandan drenaj veya enjektörle boşaltma gibi yaklaşımda cerahat dışarıya rahat akamayacağı için yeniden birikebilir. Özellikle anüs civarında olanlar 2.5 cm kadar açılır. Bölgelere göre tedavi şekillerinin ayrıntıları her bölge için ayrıntılı ele alınmıştır, ilgili sayfalardan ayrıntıları okuyabilirsiniz
Apseler Boşaltılmazsa Ne Olur?
Doku altında biriken cerahat doku için rahatsız edici bir sıvıdır ve vücutta mikrobun kana karışması, ateş yükselmesi gibi bir çok soruna neden olur. Vücut bu tür pis akıntıyı sevmediği için boşalabileceği yer oluşturabildiği yerden kendiliğinden boşalmasını sağlayabilir. Bu asla istenmeyen bir yaklaşımdır çünkü kendiliğinden boşalıncaya kadar cehat artar, cerahat artıkça cevre dokulardaki hasar da artmaya yani sorun büyümeye devam eder. Sorunun daha da büyümemesi ve bir an önce iyileşmenin başlaması için doğru ve bilimsel yaklaşım yumuşama fark edildiği anda boşaltılmasıdır.
Apse Evde Patlatılır mı?
İlerlemiş sivilce, küçük yağ kisti apsesi gibi daha küçük apselerde yaklaşım daha rahat olabilir. Hasta kendisi evde patlatabilir. Doğru olmasa da çok yanlış ta değildir. Doktordan yardım almamaktan daha doğru bir davranış olarak yorumlanabilir.
Yan Etkileri Var mı?
Genel yan etki olarak şunlar sayılabilir;
Hastalık ilerler
Mikrop kana karışabilir
Genel vücut direncini bozar
Fistül oluşmasına neden olabilir
Kıl dönmesinde yeni deliklere neden olabilir
Apse Boşaltma Ücretleri Ne Kadar?
Bölgelere göre değişmektedir. Kuyruk sokumundaki kıl dönmesinden kaynaklanan, makata yakın peri anal apse denilenlerin ücreti SGK sı olmayanlara 1100 TL, SGK sı olanlara 550 TL dir. Makata yakın olanlar çok derinde ise bu durumda narkoz altında ameliyat etmek gerekeceğinden bu ücretlere narkoz, hastane ve yatak ücretleri eklenir ve ücret 200-000 TL ye yükselir.